Malokrvnost

Malokrvnost (anemia,anemija) je relativno često oboljenje današnjice.Bolest se ogleda u poremećenom broju crvenih krvnih ćelija (eritrocita), pri čemu njihov broj ide ispod normalnih vrijednosti, a rezultat toga je niz subjektivnih i objektivnih simptoma.Eritrociti su važne krvne stanice koje u organizmu imaju ulogu u prenosu kiseonika do svih tkiva i organa, te samim time omogućavaju normalno funkcionisanje svih ćelija,pa tako i cijelog organizma.

Crvena krvna zrnca (eritrociti)

Uzroci

Oboljenje nastaje iz više razloga koji su u današnje vrijeme dobro poznati,a javlja se kao:

1. Aplastična anemija- oblik anemije koji ukazuje da je zdravstveno stanje osobe veoma ugroženo, te može biti veoma opasna.Naime,nastaje kao posljedica nedovoljnog stvaranja crvenih krvnih ćelija u koštanoj srži koja ih inače stvara.
2. Anemija srpastih eritrocita- poseban oblik anemije koji nastaje zbog poremećaja u propustljivosti membrana eritrocita.Posljedica smanjene propustljivosti je i deformacija oblika krvnih stanica koje poprimaju srpasti oblik.Kao takve,organizam crvene krve ćelije prepoznaje kao strane i počinje ih razarati.
3. Perniciozna anemia- nastaje kao posljedica poremećaja mehanizma resorpcije vitamina B12 koji je ključan u sintezi eritrocita i njihovoj funkciji prenosa kisika.
4. Hemolitička anemia- najčešće se javlja kao posljedica određenog autoimunog odgovora organizma.Ovaj tip anemie ogleda se prebrzim propadanjem eritrocita, pri čemu se veći broj njih razgradi nego što koštana srž uspije stvoriti.Jedan od oblika hemolitičke anemie prisutan je i kod trudnica čije dijete ima drugačiji Rh-faktor nego same trudnice.Tada će tijelo majke krvne ćelije djeteta prepoznati kao strane i početi ih uništavati, što ozbiljno ugrožava život djeteta.
5. Megaloblastična anemia- nastaje kao rezultat nedostatka vitamina B12, te su posljedica toga izuzetno veliki eritrociti koji imaju smanjenu sposobnost prenosa kisika u organizmu.
6. Sideropenična anemia- posljedica je nedostatka feruma (željeza, gvožđa) u organizmu.Nedostatak željeza javlja se najčešće kod trudnica i vegetarijanaca zbog isključenja crvenog mesa iz ishrane koje je glavni izvor željeza, ali može se pojaviti kod bilo koga zbog nepravilne ishrane,odnosno ishrane siromašne željezom.

Simptomi

Anemija se ogleda čitavom plejadom simptoma koji variraju ovisno o tipu anemije, starosti osobe, drugim zdravstvenim problemima i okolnostima.

Simptomi koji se javljaju su:

• Ubrzan rad srca- srce počinje brže pumpati krv s obzirom da je broj eritrocita smanjen, pa kao kompenzatorni mehanizam pokušava nadomjestiti izostali kisik.
• Gubitak energije i slabost- kao posljedica slabog dotoka kisika u tkiva (između ostalo i mišićno), organizam nema dovoljno kisika, te samim time ima slabije funkcionalne sposobnosti.
• Vrtoglavica- slabiji priliv krvi u mozak dovodi do privremenog nedostatka kiseonika (ishemia), te se kao rezultat javljaju vrtoglavica, maglovit vid, "pada mrak na oči".
• Blijeda i hladna koža- krv u organizmu održava stalnu temperaturu, te nedostatkom eritrocita krv se uglavnom fokusira na vitalne organe u tijelu, pa je njen priliv u okrajine slabiji.
• Nedostatak zraka- najčešće se javlja kod izlaganja nekom fizičkom naporu.

Šaka anemične osobe (lijevo)

Prevencija i liječenje anemije

Prevencija ovog oboljenja (onih oblika koji se mogu spriječiti) ogleda se u pravilnoj ishrani i redovnoj fizičkoj aktivnosti.Hrana je ipak najvažniji faktor u sprečavanju nastanka bolesti, a najvažniji je unos dovoljnih količina željeza i vitamina B12.Željezo se nalazi u sastavu hemoglobina (koji se nalazi u eritrocitima), te se molekule kisika vežu za njega i tako prenose u eritrocitima.
Hrana koja se preporučuje je:

• Crveno meso- govedina, janjetina, svinjetina, ponutrice
• Koštunjavo voće- orasi, bademi, lješnjaci, lješnjaci, pistacije
• Jaja
• Povrće- špinat, cvekla, brokula, grašak, grah
• Žitarice i produkti žitarica
• Voće- jabuka, jagoda, borovnica, maline, kupine, brusnica, šipak 

U liječenju se danas često koriste i preparati željeza, koji se veoma često daju trudnicama s obzirom da se kod njih tokom trudnoće javi privremena anemia.Preparati željeza nisu štetni ni za majku ni za plod ukoliko se trudnica pridržava uputa ljekara.